آموزش طرز کوک کردن کمانچه

کوک ساز زیر بنای اصلی اجرای موسیقی است ، یعنی در اصل مهمترین قسمت و پایه آموزش هر سازی خصوصا کمانچه است و ساختار موسیقی بر اساس این پایه شکل می گیرد و اینکه چگونه به کوک کمانچه نگاه کنیم بسیار حائز اهمیت است .

کوک کمانچه (نسبت فاصله سیم‌ها به یکدیگر) در دستگاه‌های مختلف موسیقی ایرانی تفاوت می‌کند. معمول‌ترین کوک برای دستگاهای ایرانی این است که سیم‌های اول و دوم نسبت به هم فاصله چهارم (یا پنجم) داشته، سیم سوم یک اکتاو بم تر از سیم اول و سیم چهارم یک اکتاو بم تر از سیم دوم می‌باشد.

لازم است ذکر شود که در گذشته کمانچه دو سل دو سل کوک می‌شد اما پس از ورود ویلن به ایران، در کوک کمانچه تغییراتی ایجاد شد و امروزه این ساز همانند ویلن کوک و انگشت گذاری می‌شود.

در حال حاضر کوک اصلی و رایج کمانچه می لا ر سل که همان کوک ویلن است، می‌باشد. از جمله می‌توان به کوک‌های رِ لا رِ سل (برای دستگاه نوا) می لا رِ لا (برای دستگاه ماهور) و می لا می لا (برای دستگاه همایون، آواز اصفهان، دستگاه چهارگاه، دستگاه ماهور و دستگاه راست‌پنجگاه) و رلارلا (برای کوک لری)اشاره کرد.
ابتدا ویلن به نام کمانچه فرنگی وارد شد و همان کوک های کمانچه را روی آن پیاده می کردند و همان ردیف ها و قطعات را با آن می نواختند ( مثل ویلن حسین خان ) ولی بعد از اینکه جا باز کرد رفته رفته ماجرا بر عکس شد بطوری که کمانچه امروز مثل ویلن شده چهار سیم دارد ( همان محدوده صوتی ویلن را دارد ) . می لا ر سل کوک می شود . انگشت گذاری های ویلن روی آن پیاده شده و غیره . آموزش مقدماتی با کتاب ویلن هنرستان شروع می شود بعد هم ردیف ویلن صبا را آموزش می دهند اگر بعضی از استادان هم ردیف های دیگر مثل ردیف میرزا عبدالله و یا ردیف استاد دوامی را تدریس می کنند باز نگاه به کوک و انگشت گذاری و شیوه اجرا همان نگاه از زاویه تئوری موسیقی اروپا می باشد .
آموزش ردیف صبا هم از چپ کوک شروع می شود بطوری که یک هنرجوی تازه کار هیچ ارتباطی با ساختار دستگاه نمی تواند برقرارر کند .
در اینجا لازم است برای اینکه مساله خوب روشن شود کمی درباره ساختار موسیقی ایرانی و ساختار موسیقی اروپا صحبت کنیم .

برای کوک سه نکته را می توان بررسی کرد

۱- اساس کوک

۲- مبنای کوک

۳- معیارکوک
اساس کوک یعنی اینکه این ساز مورد نظر بر چه اساسی کوک شده است . کوکی که روی یک ساز پیاده می شود در واقع پایه های اصلی یک سیستم موسیقایی است که بستر اجرای یک ساختار خاص از موسیقی را محیّا می کند و اگر تغییری در آن ایجاد شود اجرای آن موسیقی خاص دچار اشکال می شود مگر اینکه تغییر آگاهانه و در جهت کمال باشد در موسیقی اروپا آهنگ در محدوده گام اجرا می شود و هر گام از دودانگ منفصل تشکیل می شود که این انفصال دانگها یکی از عوامل تعیین کننده کوک سازهای غربی بخصوص ویلن که اینجا مورد نظر ماست می باشد .
برای اینکه بتوان سیستم موسیقایی اروپا یعنی گام معتدل دوازده نغمه ای باخ را روی ساز ویلن پیاده کرد بطوری که در همة پوزیسیون ها جواب بدهد سیم ها نسبت به هم باید فاصله پنجم کوک شوند .

ولی در موسیقی ایرانی ( سیستم دستگاهی ) ترکیب دانگها بیشتر متصل و یا ادغام شده هستند و محدوده دستگاه گسترده تر از محدوده گام می باشد و برای اینکه این سیستم روی سازی پیاده شود حداقل سه دانگ لازم است که در سازی مثل کمانچه هر دانگ باید روی یک سیم طراحی شود .
نسبت کوک سیمها برای دستگاهای مختلف متفاوت است و اساساً یک کوک استاندارد فیکس شده در موسیقی ایران کاربرد ندارد .
نسبت کوک سیم ها در بعضی دستگاه ها مثل چهارگاه و ماهور و راست پنجگاه باید یک فاصله چهارم و یک فاصله پنجم باشد و در بعضی دستگاه ها مثل شور و سه گاه به عکس یک پنجم در ابتدا و بعد یک فاصله چهارم باشد ودر بعضی مانند نوا و همایون دو تا فاصله چهارم پشت سر هم .

آموزش طرز کوک کردن کمانچه

آموزش کوک کردن سه تار

پیش از شروع تمرینان می بایست سازتان را کوک نمایید. کوک کردن ساز از اهمیت سزایی برخوردار می باشد زیرا نواختن و  تمرین ساز بدون کوک درست نه تنها نتایج مناسبی را نخواهد داشت بلکه موجب از بین رفتن حساسیت گوش به عنوان اصلی ترین عامل مهم نوازندگی خواهد بود. در زیر به روش های کوک کردن ساز سه تار و تار ، مبنا و انواع کوک های متداول در میان نوازندگان تار و سه تار خواهیم پرداخت:

ساز سه تار دارای چهار سیم می باشد.که دو سیم اول آن مجزا و سیم های سوم و چهارم سه تار نیز معمولا بصورت مشترک و یکسان کوک می گردند.

در موسیقی ایرانی مبنای واحد و مشخصی برای کوک سازهایی چون تار و سه تار موجود نمی باشد و نوازندگان غالبا بر اساس سلیقه شخصی و حس و حال خود در لحظه ساز را با اندک تغییراتی کوک می نمایند. این امر در ابتدا کمی موجب سردرگمی هنرجویان و علاقه مندان می گردد اما در ادامه موجب تنوع در صدادهی و رنگ آمیزی صوتی ساز ها می گردد.

به عنوان مثال سیم اول سه تار که به سیم DO نیز مرسوم می باشد در ساز بسیاری از اساتید با تغییراتی در کوک بروی نت های متفاوتی چون Si ، La و … نیز کوک می گردد. دلیل این امر تنها سلیقه شخصی نوازنده و فیزیک صوتی ساز وی می باشد. ما نیز بر همین اساس و بر مبنای شیوه های متداول اقدام به تعیین نت هر سیم خواهیم نمود.

همانطور که گفته شد سیم اول را سیم Do  می نامند و منظور نت اول چرخه ی توالی نت ها (دو) می باشد.در سازهایی مانند سه تار می توانیم بسته به نوع ساز کمی این سیم را شل تر نموده و بروی نت هایی همچون Si و Si (بمل) و یا La , … نیز کوک نماییم. کوک پیشنهادی برای آْموزش ما برای سیم اول نت Si می باشد. جدای از بحث سلیقه ای با وجود ضخامت سیم های سه تار و عدم تسلط هنر جویان در کوک امکان پاره شدن سیم در نت های بالاتر همچون نت مبنا ( دو) نیز جود دارد و کوک کردن سیم اول بروی نت سی ازین امر نیز تا حدودی جلوگیری خواهد نمود.

حال به سراغ تیونر خواهیم رفت و پس از روشن نمودن آن، بروی سیم اول مضراب می زنیم علامت های نشان دهنده ی روی تیونر نشاندهنده نت های موسیقی می باشند. در ابتدا ممکن است این حروف برایتان نا آشنا باشد در جدول زیر حروف دستگاه تیونر و نت معادل آن را برای شناخت بهتر قرار خوهیم داد.

D	E	F	G	A	B	C
Re	Mi	ِّFa	Sol	La	SI	DO

همانطور که اشاره شد سیم اول را بروی نت   Si  کوک می نماییم. یعنی پس از نواختن مضراب بروی سیم اول سه تار، طبق جدول فوق دستگاه مترونوم می بایست نت B را نشان دهد. درصورت چرخاندن بیش از حد گوشی ساز با سفت شدن بیش از حد آن، امکان پاره شدن آن بسیار می گردد. توصیه می گردد با وجود آشنایی نداشتن به نحوه کوک در ابتدا، پس از هربار چرخاندن گوشی به آرامی به سیم نواخته و با دستگاه نت مورد نظر را چک نمایید تا به نت مورد نظر برسید. همانطور که گفته شد سیم های سه تار معمولا بالارفتن کوک را تا حدود نت های DO , Re  تحمل می نمایند و سپس پاره خواهند شد.

آموزش کوک کردن سه تار

نکات کلی ساختار تنبک برای سطح مقدماتی

امروز ساز کوبه ای و ایرانی تنبک را در چند بخش از مقدمه تا آموزش هایی برای نو آموزان این ساز محبوب را برای شما شرح میدهیم پس از شما میخواهیم مطالب را کامل بخوانید تا اطلاعاتی درباره این ساز به یاد بسپارید.

ضرب ، تمبک، دمبک یا دنبک از سازهای کوبه ای ایران است. بدنهٔ تنبک را در گذشته از جنس چوب، سفال و گاهی فلز هم می‌ساختند، ولی امروزه از جنس چوب می‌سازند.تنبک در چند دههٔ اخیر پیشرفت چشم‌گیری کرده و به عنوان ساز تکنواز و مستقل مطرح شده است. این پیشرفت مدیون تلاش استاد فقید حسین تهرانی و اساتید دیگرمی باشد.

و اما به نقل از ویکی پدیای فارسی : تنبک (تمبک، دمبک، دندونک و ضَرب) یکی از سازهای کوبه‌ای ایرانی است. این ساز پوستی، از نظر سازشناسی جزء طبل‌های جام‌شکل محسوب می‌شود که از این خانواده می‌توان به سازهای مشابه مانند داربوکا در کشورهای عربی و ترکیه و همچنین زیربغلی در افغانستان اشاره کرد.

ساختمان تنبک

بدنهٔ تنبک را در گذشته از جنس چوب، سفال و گاهی هم فلز می‌ساختند، لیکن امروزه از جنس چوب می‌سازند. تنبک از قسمت‌های زیر تشکیل شده است:

پوست
دهانهٔ بزرگ

کلیات تنبک برای افراد سطح مقدماتی

نکات تمرین آواز سطح مقدماتی

تمرینات آواز خواندن را در این درس توسط آکادمی موسیقی سازی ها توضیح داده ایم.لذا از شما درخواست داریم همه موارد را کامل مطالعه نمایید و بسیار تمرین کنید،در نهایت متوجه تاثیر شگفت انگیز آموزش ها خواهید شد.

آواز خوانی و خوانندگی مهارتی است بر اساس حافظه ماهیچه های صوتی و صد البته مهارتی است، بیش از توانایی صحبت کردن. برای اینکه خواننده خوبی شویم باید بتوانیم به درستی نفس بکشیم، با قدرت و رزنانس بالا بخوانیم و از گام و نت صحیح خارج نشویم. خوانندگی بسیار مفرح و همچنین اگر به طور صحیح انجام شود با دنیایی از تحسین و تشویق همراه خواهد بود.

صدا باید چگونه برای آواز خواندن از گلو بیرون بیآید هیچ کدام از معلمان آواز در ایران ، معلم تربیت صدا نبوده و آنها تنها ردیف و شیوه را آموزش می دهند. اینکه هنرجوی آواز صدا را چگونه بسازد و عیب صدای خواننده چگونه باید رفع شود تا بحال در موسیقی سنتی ایران سابقه نداشته است

هنر جو وقتی در کلاس آواز شرکت میکند ابتدا بدون آنکه نحوه تولید صدا، سلفژ صحیح، تئوری آواز، نحوه صداسازی و نحوه تولید تحریر را بداند او را با خواندن فلان گوشه در فلان دستگاه مواجه میکنند که همین امر موجب ترس بسیاری از علاقه مندان آواز خوانی و فرار از کلاس خواهد شد یا اینکه اگر مداومت کرده و در کلاس حاضر شوند نمی توانند به نحو درست و شایسته بخوانند بنابراین ضرورت دارد که موارد و روشهای فوق قبل از هر چیز به هنرجو آموزش داده شود.

برای اینکه یک صدای خوب داشته باشیم باید یک ریه مناسب داشته باشیم . یعنی باید نفس خوبی داشته باشیم .
از توضیحات پایه ای که همه میدونید مانند اینا : سیگارو قلیون نکشید . در هوای آلوده بیرون نرید . فقط آب ولرم بخورید فریاد نزنیدو اینارو که میدونید نمیگم و…

ده نکته مهم و تمرینی آواز خوانی

نکات تمرین آواز سطح مقدماتی

دانلود رایگان کتاب آموزش عود و بربط

کتاب های عود و بربط در بازار کشورمان انگشت شمار هستند .ما در اینجا دو کتاب آموزش عود و بربط نوازی برای دانلود قرار میدهیم . و در ادامه هم چند کتابی که در بازار موجود هست را به شما معرفی خواهیم کرد.

این کتاب ها را میتوانید به زودی از سایت سازی ها نیز خرید کنید ، البته سعی ما این خواهد بود که بهترین و جدیدترین کتاب ها را بر روی سایت هم به صورت رایگان هم هم برای فروش قرار دهیم.

ابتدا از لینک های زیر دو کتاب رایگان دانلود نمایید

دانلود رایگان کتاب اول عود و بربط نوازی

دانلود رایگان کتاب دوم عود و بربط نوازی

ادامه مطلب دانلود رایگان کتاب آموزش عود و بربط